Viêm khớp háng ở trẻ em là bệnh không gây nguy hiểm tính mạng nhưng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng về sau, nếu không được phát hiện sớm và xử trí kịp thời. Vậy làm sao ba mẹ nhận biết trẻ bị viêm khớp háng và việc điều trị sẽ như thế nào?
Triệu chứng tố cáo trẻ bị viêm khớp háng
Bệnh viêm khớp háng ở trẻ, khi mới khởi phát thường có triệu chứng không rõ ràng, nên rất khó để trẻ tự phát hiện và mô tả chính xác bệnh. Vì vậy, trong hoạt động hàng ngày, bố mẹ để ý thấy con gặp những tình trạng dưới đây thì cần nghi ngờ ngay đến bệnh viêm khớp háng ở trẻ em và đưa con đi khám ngay:
- Chân trẻ bước khập khiễng, khó xoay khớp háng, ngồi xổm khó khăn.
- Trẻ than đau khớp háng thường xuyên, hạn chế vận động
- Trẻ bị chấn thương trước đó (chấn thương cấp tính, chấn thương vi mô lặp đi lặp lại), phẫu thuật, rối loạn thần kinh, bệnh viêm khớp hoặc chảy máu tạng, cũng như các tình trạng liên quan đến bệnh khớp, bao gồm bệnh vẩy nến, viêm màng bồ đào cấp tính và bệnh viêm ruột
- Tiền sử gia đình có người bị viêm khớp háng
- Triệu chứng toàn thân (sốt, bứt rứt); các triệu chứng viêm (cứng khớp buổi sáng); các triệu chứng thần kinh (suy nhược, thay đổi cảm giác); và mức độ chức năng hiện tại của trẻ.
Nguyên nhân gây viêm khớp háng ở trẻ em
Những nguyên nhân phổ biến và quan trọng nhất gây viêm khớp háng ở trẻ em là:
Viêm bao hoạt dịch thoáng qua
Trẻ đi khập khiễng và bị đau khi ngồi trong thời gian dài. Trường hợp cơn đau nặng trẻ xe khóc khi di chuyển khớp háng. Thường gặp nhất ở học sinh mầm non và tiểu học, con trai mắc nhiều hơn con gái. Bệnh chưa rõ nguyên nhân nhưng thường xảy ra ở trẻ bị nhiễm virus.
Viêm khớp nhiễm trùng
Mọi lứa tuổi (đỉnh điểm là 0-6 tuổi):Trẻ bị đau khớp háng, đi khập khiễng hoặc khó đi lại. Trường hợp khác có thể bị sưng đau, đỏ khớp háng do vi khuẩn (như nhiễm trùng tụ cầu ), vi rút hoặc thậm chí là nấm gây ra . Các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn khác hoặc bệnh Lyme (mà con bạn có thể mắc phải do vết cắn của bọ ve bị nhiễm trùng) cũng có thể gây đau khớp háng.
Bệnh Legg-Calve-Perthes
Do các biến đổi xương không viêm, không nhiễm khuẩn ảnh hưởng tới sự phát triển xương ở các trung tâm cốt hóa khác nhau. Triệu chứng đau khớp hông và rối loạn vận động (ví dụ như khập khiễng); một số trẻ kêu đau ở đầu gối. Khởi phát từ từ tăng dần và sự tiến triển chậm. Sự vận động của khớp bị hạn chế dẫn tới cơ đùi bị teo.Thường gặp ở trẻ từ 5 -10 tuổi, phổ biến hơn ở bé trai và thường bị 1 bên. Khoảng 10% trường hợp có yếu tố gia đình, nhưng vai trò của gen chưa được xác định.
Chứng trượt đầu trên xương đùi (SCFE)
Thường xảy ra ở trẻ vị thành niên và hay gặp ở trẻ trai Béo phì là một yếu tố nguy cơ cao. SCFE ở cả hai bên gặp khoảng 1/5 số bệnh nhân, và SCFE một bên trở thành hai bên ở 2/3 số bệnh nhân. Nguyên nhân chính xác là không rõ nhưng có thể liên quan đến sự suy yếu của vùng đầu của xương (đĩa tăng trưởng), có thể là kết quả của chấn thương, thay đổi hormon, viêm hoặc tăng lực trượt do béo phì.Sự khởi phát thường là âm ỉ, và các triệu chứng của tăng lực trượt đầu trên xương đùi có liên quan đến giai đoạn trượt. Triệu chứng khởi phát hay gặp là căng cứng vùng hông, giảm khi nghỉ ngơi; dẫn đến đi khập khiễng, sau đó là đau và lan xuống bắp đùi và gối.
Loạn sản xương hông
Loạn sản hông có thể xảy ra khi sinh hoặc phát triển trong giai đoạn đầu đời, thường không tạo ra các triệu chứng ở trẻ nhỏ dưới một tuổi. Đôi khi một chân có thể ngắn hơn chân kia. Hông trái thường bị ảnh hưởng nhiều hơn bên phải. Biến chứng mà không điều trị có thể bao gồm viêm khớp, đi khập khiễng và đau thắt lưng
Các yếu tố nguy cơ của chứng loạn sản xương hông bao gồm tiền sử gia đình, một số thực hành quấn tã và sinh nở.Nếu một người sinh đôi giống hệt bị ảnh hưởng, có nguy cơ 40% người còn lại cũng sẽ bị ảnh hưởng
Các phương pháp điều trị viêm khớp háng ở trẻ em
Viêm khớp háng ở trẻ em có thể xảy ra ở một hoặc cả 2 bên khớp háng, đồng thời tùy thuộc vào mức độ tổn thương nặng hoặc nhẹ, phát hiện sớm hay muộn mà các bác sĩ, chuyên gia sẽ có hướng điều trị phù hợp nhằm giúp trẻ nhanh chóng hồi phục chức năng vận động.
Dưới đây là các phương pháp điều trị viêm khớp háng ở trẻ em có thể được áp dụng riêng lẻ hoặc kết hợp tuỳ từng trường hợp cụ thể:
- Điều trị nội khoa: Dùng thuốc kháng sinh để giúp trẻ giảm sưng viêm, giảm đau. Tuy nhiên có thể xảy ra tác dụng phụ do dùng kháng sinh.
- Vật lý trị liệu: Phương pháp này thường được kết hợp với điều trị nội khoa để tránh tình trạng viêm của trẻ chuyển biến xấu hơn, cải thiện bệnh lý theo hướng tích cực. Tuy nhiên, bố mẹ cần giúp trẻ tuân thủ lịch tập và hỗ trợ tập đúng cách theo hướng dẫn của những người có chuyên môn.
- Chỉnh hình khớp: Áp dụng với những trường hợp trẻ bị viêm khớp háng nặng để không ảnh hưởng tới khả năng đi lại của trẻ sau này. Với điều trị chỉnh hình khớp, trẻ cần hạn chế đi lại, vận động
- Phẫu thuật: Đây là phương pháp cuối cùng được sử dụng để điều trị viêm khớp háng ở trẻ em khi 3 phương pháp trên không mang lại hiệu quả như mong muốn. Phương pháp này có thể xảy ra những rủi ro. Chưa kể, trẻ cũng có thể được chỉ định thay khớp háng nhân tạo.
Các mẹo giảm triệu chứng của viêm khớp háng ở trẻ
Các mẹo có thể giúp giảm đau, sưng và cứng khớp háng của cho trẻ. Nếu bé khó chịu hoặc không chịu hợp tác, đừng ép bé.
- Nghỉ ngơi. Cho trẻ nghỉ ngơi và bảo vệ phần hông bị đau. Yêu cầu con bạn dừng lại, thay đổi hoặc tạm dừng bất kỳ hoạt động nào có thể gây đau hoặc nhức.
- Đối với giấc ngủ, hãy đặt con bạn nằm nghiêng không có vấn đề gì.
- Nhẹ nhàng xoa hông của trẻ để giảm đau và giúp máu lưu thông.
- Nếu hết sưng, có thể chườm nóng lên vùng đó. Con bạn có thể cẩn thận bắt đầu các hoạt động bình thường. Cách nhiệt ẩm bằng chai nước nóng hoặc khăn ấm có thể mang lại cảm giác dễ chịu cho con bạn.
- Cho con bạn ăn thức ăn giàu canxi , như sữa chua, pho mát, sữa và các loại rau có màu xanh đậm. Ăn thực phẩm giàu vitamin D , như trứng, cá béo, ngũ cốc và sữa tăng cường.
Viêm khớp háng ở trẻ em có thể để lại những di chứng nặng nề trên cơ thể nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Do đó, việc nhận biết sớm bệnh và đưa trẻ đi khám có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
Bên cạnh đó, để phòng tránh các bệnh lý về xương khớp ở trẻ nói chung, bố mẹ cần xây dựng cho trẻ chế độ ăn uống và vận động khoa học. Trẻ cần tránh ăn các thức ăn nhanh, ngọt, nhiều dầu mỡ, đồng thời tập thói quen vận động thể dục thể thao phù hợp để tăng khả năng miễn dịch và độ dẻo dai của các cơ xương khớp.