Bị bệnh viêm khớp nên ăn gì kiêng gì là mối quan tâm của rất nhiều người bệnh. Việc sử dụng đúng thức ăn không những giúp hỗ trợ điều trị mà còn ngăn ngừa tái phát bệnh một cách hiệu quả. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn lựa chọn thực phẩm tốt nhất cho người viêm khớp một cách dễ dàng hơn.
Chế độ ăn ảnh hưởng như thế nào đến người bị viêm khớp
Theo Tổ chức Viêm khớp,một số thực phẩm có khả năng chống viêm cải thiện triệu chứng của bệnh viêm khớp, tuy nhiên một số khác có thể khiến bệnh nặng hơn. Vì vậy, khi bạn có một chế độ ăn uống phù hợp sẽ giúp cải thiện tình trạng viêm xương khớp theo những cách sau:
Giảm viêm và ngăn ngừa tổn thương
Áp dụng chế độ ăn uống khoa học, chứa đồ ăn có tác dụng giảm viêm đồng thời sử dụng các thực phẩm có chứa chất chống oxy hóa, bao gồm vitamin A, C và E có thể giúp ngăn ngừa tổn thương cho khớp.
Giảm cholesterol
Khi hàm lượng cholesterol trong máu cao cũng là nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm khớp. Vì vậy thực hiện chế độ ăn giảm cholesterol sẽ giúp cải thiện được các triệu chứng của bệnh.
Duy trì cân nặng hợp lý
Khi bạn bị béo phì sẽ gây áp lực lên các khớp đặc biệt là khớp gối, lâu ngày sẽ dẫn đến tình trạng viêm khớp. Vì vậy khi bạn đưa cân nặng về mức hợp lý sẽ giúp giảm các triệu chứng của viêm xương khớp.
Thực phẩm nên ăn khi mắc viêm khớp
Chuyên gia dinh dưỡng Andrea Dunn, RD, LD, CDE cho biết: “Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng một số loại thực phẩm nhất định có thể làm giảm chứng viêm và đau liên quan đến viêm khớp” .
Dưới đây là 8 loại thực phẩm có thể giúp giảm đau do viêm khớp:
Trà xanh
Trà xanh chứa hàm lượng Polyphenol cao. Đây là chất chống oxy hóa đồng thời có khả năng giảm viêm và làm chậm tốc độ tổn thương sụn. Các nghiên cứu đã được thực hiện trên động vật, nhận thấy trà xanh giảm tỷ lệ mắc và mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm khớp dạng thấp.
Cá hồi, cá ngừ, cá mòi và cá thu
Những loài cá này chứa nhiều acid béo omega-3 tốt cho sức khỏe. Những chất béo không bão hòa đa thể này có đặc tính chống viêm nên có thể có lợi cho những người bị viêm xương khớp.
Theo Arthritis Foundation, khi ăn 850g đến 113g cá một lần, tuần có thể ăn hai hoặc nhiều lần sẽ giúp bảo vệ tim và làm giảm viêm.
Đối với những người không thích ăn cá, có thể sử dụng thay thế bằng dầu cá, dầu nhuyễn thể hoặc dầu hạt lanh để bổ sung omega 3.
Quả hạch
Không giống như protein động vật, tất cả các loại hạt đều chứa nhiều protein, ít chất béo bão hòa và không chứa cholesterol đồng thời chứa nhiều canxi, magiê , kẽm, vitamin E và chất xơ sẽ tốt cho tim mạch. Chúng cũng chứa axit alpha-linolenic (ALA), giúp tăng cường hệ thống miễn dịch.
Rau lá xanh đậm
Các loại rau có màu lá xanh đậm như: Rau bina, cải xoăn, súp lơ, mầm brussels và collard xanh rất giàu vitamin D, các chất chống oxy hóa và phytochemical giúp giảm stress. Vitamin D cần thiết cho sự hấp thụ canxi và cũng có thể tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng.
Bông cải xanh
Bông cải xanh có chứa một hợp chất gọi là sulforaphane, mà các nhà nghiên cứu tin rằng có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh viêm xương khớp.
Loại rau này cũng rất giàu vitamin K và C, cũng như canxi giúp tăng cường xương.
Sữa
Sữa, sữa chua, pho mát và rất giàu canxi và vitamin D . Những chất dinh dưỡng này làm tăng sức mạnh của xương, có thể cải thiện các triệu chứng đau đớn.
Sữa cũng chứa các protein có thể giúp hình thành cơ bắp. Những người đang muốn kiểm soát cân nặng của mình có thể chọn các loại thực phẩm ít chất béo.
Tỏi
Các nhà khoa học tin rằng một hợp chất được gọi là diallyl disulfide xuất hiện trong tỏi có thể hoạt động chống lại các enzym trong cơ thể gây hại cho sụn.
Dầu
Ngoài dầu cá, một số loại dầu khác có thể giảm viêm. Dầu ô liu nguyên chất chứa hàm lượng oleocanthal cao, có thể có các đặc tính tương tự như thuốc chống viêm không steroid ( NSAID ).
Dầu bơ và dầu cây rum là những lựa chọn tốt cho sức khỏe và cũng có thể giúp giảm cholesterol.
Thực phẩm cần tránh cho người bị viêm khớp
Như chúng ta đã biết, một số thực phẩm có khả năng chống viêm sẽ giúp giảm các triệu chứng viêm khớp, tuy nhiên một số khác lại làm tăng cường thêm tình trạng viêm. Nên khi bạn mắc viêm khớp cần thận trọng lựa chọn thực phẩm, chú ý tránh 8 loại thực phẩm dưới đây:
Đường
Đường đã qua chế biến có thể thúc đẩy giải phóng cytokine – chất gây viêm trong cơ thể. Đường mà các nhà sản xuất thêm vào đồ uống có đường, bao gồm soda, trà ngọt, cà phê có hương vị và một số đồ uống nước trái cây, có nhiều khả năng làm trầm trọng hơn tình trạng viêm.
Một nghiên cứu ở 217 người bị viêm khớp dạng thấp ghi nhận rằng trong số 20 loại thực phẩm, soda có đường và món tráng miệng được báo cáo là thường xuyên làm trầm trọng hơn các triệu chứng RA.
Hơn nữa, đồ uống có đường như soda có thể làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh viêm khớp.
Ví dụ, trong một nghiên cứu ở 1.209 người trưởng thành trong độ tuổi 20–30, những người uống đồ uống có đường fructose 5 lần mỗi tuần hoặc nhiều hơn có nguy cơ bị viêm khớp gấp 3 lần so với những người uống ít hoặc không uống đồ uống có đường fructose.
Hơn nữa, một nghiên cứu lớn ở gần 200.000 phụ nữ cho thấy việc uống soda có đường thường xuyên làm tăng nguy cơ mắc bệnh RA.
Thịt đỏ và thịt đã qua chế biến
Một số nghiên cứu liên kết thịt đỏ và thịt đã qua chế biến với chứng viêm , có thể làm tăng các triệu chứng viêm khớp.
Ví dụ: chế độ ăn nhiều thịt đã qua chế biến và thịt đỏ chứng tỏ mức độ cao của các dấu hiệu viêm như interleukin-6 (IL-6), protein phản ứng C (CRP) và homocysteine
Thực phẩm chứa gluten
Gluten là một nhóm các protein có trong lúa mì, lúa mạch, lúa mạch đen và triticale (lai giữa lúa mì và lúa mạch đen). Một số nghiên cứu liên kết nó với việc gia tăng chứng viêm và cho thấy rằng không chứa gluten có thể làm giảm các triệu chứng viêm khớp.
Thực phẩm chế biến nhiều
Đồ ăn nhanh, ngũ cốc ăn sáng và bánh nướng thường chứa nhiều ngũ cốc tinh chế, đường, chất bảo quản và các thành phần có khả năng gây viêm khác, sẽ khiến tình trạng viêm khớp trầm trọng hơn.
Nghiên cứu cho thấy rằng chế độ ăn phương Tây giàu thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh RA do góp phần gây viêm và các yếu tố nguy cơ như béo phì.
Rượu
Rượu có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm khớp, bất kỳ ai bị viêm khớp nên hạn chế hoặc tránh uống rượu.
Một nghiên cứu trên 278 người bị viêm cột sống trục – viêm khớp ảnh hưởng chủ yếu đến tủy sống và các khớp xương cùng (SI) – uống rượu làm tăng tổn thương cấu trúc cột sống.
Một số loại dầu thực vật
Chế độ ăn giàu omega-6 và ít omega-3 có thể làm các triệu chứng của viêm xương khớp và viêm khớp dạng thấp trầm trọng hơn. Mặc dù những chất béo này là cần thiết cho cơ thể tuy nhiên khi mất cân bằng tỷ lệ omega3 và omega-6 sẽ làm tăng tình trạng viêm.
Thực phẩm nhiều muối
Một nghiên cứu trên chuột cho thấy rằng bệnh viêm khớp nghiêm trọng hơn ở những con chuột được ăn chế độ ăn nhiều muối hơn so với những con có chế độ ăn có lượng muối bình thường. Những thực phẩm nhiều muối bao gồm tôm, súp đóng hộp, bánh pizza, một số loại pho mát, thịt chế biến sẵn và nhiều món chế biến khác.
Thực phẩm giàu AGEs
Thực phẩm động vật giàu protein, chất béo cao được chiên, quay, nướng, ướp hoặc nướng là một trong những nguồn giàu AGEs nhất trong chế độ ăn uống . Chúng bao gồm thịt xông khói, bít tết áp chảo hoặc nướng, gà quay hoặc chiên và xúc xích nướng Khoai tây chiên, pho mát Mỹ, bơ thực vật và sốt mayonnaise cũng rất giàu AGEs.
Khi AGEs tích tụ với số lượng cao trong cơ thể, căng thẳng oxy hóa và viêm nhiễm có thể xảy ra. Căng thẳng oxy hóa và sự hình thành AGE có liên quan đến sự tiến triển của bệnh ở những người bị viêm khớp.