Đau nhức khớp gối – dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm nào?

Bạn bị đau nhức khớp gối khi đi lại, đau khi chơi thể thao hay đau kèm theo sưng tấy… Những triệu chứng trên nguyên nhân do đâu và có đáng lo ngại hay không? Mời bạn cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Triệu chứng hay đi kèm với đau khớp gối

Đau khớp đầu gối là một trong những triệu chứng điển hình của các bệnh lý xương khớp. Tùy vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh mà cường độ những cơn đau khớp gối có thể khác nhau và các triệu chứng kèm theo có thể nhiều hay ít. Ví dụ như:

• Sưng tấy và cứng khớp.
• Đỏ và có cảm giác ấm khi chạm vào.
• Yếu cơ hoặc khớp không ổn định.
• Tiếng lạo xạo trong khớp.
• Không có khả năng duỗi thẳng hoàn toàn đầu gối.

Nguyên nhân gây đau nhức khớp gối

Đầu gối có cấu trúc phức tạp, bao gồm: ba xương – phần dưới của xương đùi, phần trên của xương ống quyển và xương bánh chè.

Các dây chằng và gân giúp cố định các xương này lại với nhau. Sụn bên dưới xương bánh chè và giữa các xương đệm có nhiệm vụ giữ ổn định đầu gối. Vì vậy, nếu có ảnh hưởng đến bất kỳ cấu trúc nào trong số này đều có thể gây ra đau đầu gối.

Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây ra đau khớp gối.

Viêm khớp gối

Có nhiều loại viêm khớp khác nhau ảnh hưởng đến khớp gối. Hai bệnh phổ biến nhất là thoái hóa khớp và viêm khớp dạng thấp.

• Thoái hóa khớp gối phát triển do “hao mòn” sụn ở đầu gối và phổ biến hơn ở những người trên 50 tuổi. Khi sụn bị thoái hóa các cơn đau có thể xuất hiện khi bạn cử động đầu gối. Thông thường, đau khớp gối sẽ tiến triển từ âm ỉ đến dữ dội nhiều hơn.
• Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn, khi đó hệ thống miễn dịch của bạn tấn công nhiều khớp trong cơ thể. Ngoài đau, xương bánh chè của bạn có thể sưng lên, có màu đỏ và sờ vào cảm thấy ấm. Không giống như viêm xương khớp, đau đầu gối do viêm khớp dạng thấp có xu hướng cải thiện khi hoạt động.

Chấn thương dây chằng đầu gối

Có bốn dây chằng chính trong đầu gối của bạn — hai dây chằng phụ và hai dây chằng chéo trước.

Tổn thương dây chằng

Các dây chằng phụ chạy dọc theo mặt bên của đầu gối, kết nối xương đùi với xương cẳng chân của bạn. Còn các dây chằng chéo giữa nằm ở mặt trong của chân và các dây chằng bên nằm ở mặt ngoài.

Tổn thương dây chằng chéo giữa (MCL) thường do tác động vật lý trực tiếp vào bên ngoài đầu gối gây đau ở bên trong đầu gối. Ngược lại, tác động bên trong đầu gối có thể gây ra chấn thương dây chằng bên (LCL), xuất hiện cơn đau bên ngoài đầu gối.

Chấn thương dây chằng chéo

Chấn thương dây chằng chéo trước (ACL) là loại chấn thương đầu gối phổ biến nhất. ALC thường xuất hiện khi tác động trực tiếp vào mặt trước gối, chuyển hướng đột ngột trong di chuyển hoặc do tai nạn. Bệnh nhân có thể nghe thấy tiếng “rắc” phát ra khi bị chấn thương cùng với hiện tượng sưng tấy đột ngột đầu gối.

Chấn thương dây chằng chéo sau (PCL) ít xảy ra hơn so với dây chằng chéo trước (thường do chấn thương gối trong tư thế gối đang gập). Bạn có thể cảm thấy đau ở phía mặt sau đầu gối kèm sưng tấy và đi lại không ổn định. 

Rách sụn đầu gối (khum)

Sụn ​​chêm là một phần sụn cứng, hình chữ “C” làm đệm cho khớp gối. Mỗi đầu gối có hai khum. Rách sụn chêm là nguyên nhân phổ biến của đau đầu gối. Ở những người trẻ hơn, đó thường là kết quả của chấn thương thể thao. Người lớn tuổi có thể gặp vấn đề này vì sụn yếu đi theo tuổi tác và dễ bị rách hơn.

Bên cạnh cảm giác đau, người bị rách sụn chêm ban đầu cũng có thể nghe thấy tiếng “bốp” khi vết rách xảy ra. Tiếp theo là sự phát triển của tình trạng cứng và sưng tấy, lâu dần dẫn đến không cử động được đầu gối.

Viêm gân, rách gân bánh chè

Gân bánh chè là một sợi gân lớn nối xương bánh chè với đầu xương ống quyển. Viêm gân gót chân thường gặp nhất ở những người chơi thể thao hoặc các hoạt động đòi hỏi phải chạy và nhảy thường xuyên. 

Trong một số trường hợp, gân bánh chè có thể yếu  đi và dễ bị rách. Vết rách ở gân bánh chè gây ra đau dữ dội, sưng tấy trên đầu gối. Tùy thuộc vào mức độ của vết rách mà bệnh nhân có thể nhận thấy một vết lõm ở dưới cùng của xương bánh chè và cảm thấy khó khăn khi đi lại do đầu gối bị nhô ra.

Hội chứng đau xương bánh chè

Hội chứng này thường gặp nhất ở người trẻ. Nguyên nhân gây đau xương bánh chè thường do các hoạt động mạnh gây căng thẳng lên đầu gối như chạy, ngồi xổm hoặc leo cầu thang.

Hội chứng đau xương bánh chè gây ra cảm giác đau âm ỉ, đau nhức bên dưới xương bánh chè, lâu dần khiến phần sụn phía sau xương bánh chè dần mềm và bắt đầu mòn đi. Tuy nhiên, tình trạng này không gây sưng và khóa khớp gối.

Đau khớp gối trầm trọng hơn khi thực hiện các hoạt động đòi hỏi phải thường xuyên gập đầu gối hoặc ngồi trong thời gian dài (ví dụ: làm việc ngồi cả ngày, ngồi xổm). Bạn cũng có thể nghe thấy tiếng “lục cục” ở đầu gối khi đứng lên sau khi ngồi lâu hoặc khi leo cầu thang. 

U nang Baker

U nang Baker là những nốt chứa đầy chất lỏng trong khoang khớp. Nguyên nhân là do lượng dịch khớp quá nhiều mà cơ thể không thể tái hấp thu. 

Thông thường, khi các u nang Baker nhỏ sẽ không gây đau nhức. Tuy nhiên, nếu u nang Baker sưng to ở phía sau của khớp gối sẽ gây cảm giác đau “thắt” ở phía sau đầu gối, cứng khớp gối và có thể nhìn thấy những nốt u nang dưới da.

Viêm bao hoạt dịch trước

Bao hoạt dịch là một túi chứa đầy chất lỏng nằm ngay trên xương bánh chè. Viêm bao hoạt dịch trước thường gặp nhất ở những người thường xuyên sử dụng khớp gối như ngồi xổm, quỳ gối…

Các nguyên nhân gây viêm bao hoạt dịch ít phổ biến hơn gồm: nhiễm trùng, bệnh Gout, viêm khớp dạng thấp hoặc chân thương gối. Đau đầu gối nhẹ chỉ có thể cảm thấy khi cử động đầu gối hoặc khi chạm vào khu vực này.

Hội chứng dây thần kinh đệm

Hội chứng dây thần kinh đệm là tình trạng viêm của dây thần kinh đệm dải – một tập hợp dày các sợi chạy dọc bên ngoài đùi. Điều này thường xảy ra do hoạt động quá sức, đặc biệt là ở những vận động viên chạy bộ. Viêm dây thần kinh đệm gây ra cảm giác đau nhức, bỏng rát ở bên ngoài khớp gối, đôi khi, cơn đau lan lên đùi đến hông.

Các nguyên nhân không phổ biến

Trong khi phần lớn các vấn đề về đau đầu gối thường liên quan đến sự thoái hóa và chấn thương thì có những nguyên nhân khác ít phổ biến hơn có thể gây ra đau đầu gối có thể kể đến như: 

Trật khớp gối

Trật khớp đầu gối gây ra triệu chứng ngắn ngủi nhưng nặng. Thông thường, xương bánh chè bị trật ra khi có một lực tác động mạnh, trực tiếp vào đầu gối (ví dụ: tai nạn xe, vấp ngã…). Xoắn đầu gối cũng có thể làm cho xương bánh chè di chuyển ra ngoài.

Bên cạnh cơn đau ở phía trước đầu gối, bạn có thể nhận thấy đầu gối của mình bị vênh, lệch hẳn sang một bên hoặc vướng khi vận động. Các triệu chứng kèm theo như: đầu gối sưng, cứng và phát ra tiếng kêu “răng rắc” cũng rất phổ biến.

Bệnh Gout

Bệnh Gout là bệnh rối loạn chuyển hóa dẫn đến nồng độ axit uric trong máu cao. Các tinh thể urat được hình thành trong một số khớp, đặc biệt là khớp ngón chân cái, ngón tay, đầu gối hoặc hông.

Đau do Gout thường ảnh hưởng đến từng khớp một, gây ra cơn đau dữ dội, nóng rát, cũng như sưng, nóng và đỏ ở vùng bị ảnh hưởng.

Hội chứng Plica

Nguyên nhân này không phổ biến gây đau đầu gối. Hội chứng Plica xuất hiện bởi các mô hoạt dịch bị kích thích.

Những người bị hội chứng Plica bị đau ở giữa và trước đầu gối. Tình trạng tồi tệ hơn nếu bạn ngồi lâu, ngồi xổm, chạy hoặc quỳ. Có thể cảm thấy tiếng “lục cục” khi gập đầu gối. 

Bệnh Osgood-Schlatter

Bệnh Osgood-Schlatter là tình trạng viêm dây chằng ở xương chày, thường gặp ở trẻ em trong độ tuổi từ 9 đến 14. Bệnh này thường gây đau và đôi khi sưng ở ngay dưới xương bánh chè. Cơn đau cải thiện khi nghỉ ngơi và trở nên tồi tệ hơn khi hoạt động đầu gối như: chạy, nhảy, leo cầu thang…

Bệnh viêm xương tủy xương

Viêm xương tủy xương (OCD) là một tình trạng khác gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên. Thiếu máu cung cấp cho một phần nhỏ của xương đầu gối sẽ làm suy yếu xương và sụn bao phủ đầu gối. Đôi khi đầu gối tách khỏi xương bên dưới.

Đau đầu gối khi hoạt động là triệu chứng nhận thấy đầu tiên. Khi tình trạng trở nên tồi tệ, người bệnh có thể sưng và cứng khớp gối liên tục.

Nhiễm trùng khớp gối

Khớp gối bị nhiễm trùng gây đau, sưng, nóng, đỏ, thậm chí cả sốt. Trong một số trường hợp, bệnh nhiễm trùng máu gây ra nhiễm trùng khớp gối.

Gãy xương đầu gối

Tác động vật lý trực tiếp ở đầu gối như: ngã, chơi thể thao, chạy nhảy, tai nạn… có thể gây ra gãy xương bánh chè. Các triệu chứng có thể xảy ra bao gồm: đau, khó duỗi thẳng đầu gối, bầm tím và sưng tấy. Đôi khi cũng có thể thấy được sự biến dạng ở xương (cong, lệch…).

Khối u xương

Rất hiếm khi, một khối u xương có thể là nguồn gốc của đau đầu gối. Các triệu chứng điển hình của bệnh này có thể kể đến như: sốt, sụt cân không kiểm soát và đau nặng hơn vào ban đêm (có thể liên quan đến ung thư xương).

3 biện pháp giảm đau nhức đầu gối tại nhà

Bên cạnh việc điều trị, người bệnh có thể thực hiện 3 biện pháp tại nhà sau đây để ngăn ngừa và giảm bớt những cơn đau khớp gối đang gặp phải.

Thư giãn khớp

Phương pháp điều trị đầu tiên cho hầu hết các tình trạng phổ biến gây đau đầu gối là tạm thời cho khớp nghỉ ngơi. Điều này cho phép tình trạng viêm giảm bớt ngay lập tức. Đôi khi, đây là bước duy nhất cần thiết để giảm đau đầu gối.

Chườm lạnh

Bên cạnh việc nghỉ ngơi, chườm lạnh bằng túi đá, túi gel lạnh… lên đầu gối là cách điều trị đau đầu gối thường được áp dụng nhất. Khi chườm lạnh đầu gối, lưu ý không chườm trực tiếp đá lên da và chỉ chườm đá trong vòng 15 đến 20 phút (nhiều lần mỗi ngày).

Dùng dụng cụ hỗ trợ 

Tùy thuộc vào chẩn đoán, các bác sĩ có thể đề nghị bạn dùng thiết bị hỗ trợ đầu gối để giảm bớt cơn đau của bạn. Ví dụ: trong trường hợp viêm gân gót, bạn có thể băng bó hỗ trợ và dùng dây đai gân sao. 

Đôi khi có thể dùng nẹp đầu gối để duy trì sự ổn định của đầu gối, ví dụ trong trường hợp chấn thương dây chằng phụ hoặc trật khớp một phần đầu gối. Còn đối gãy xương, có thể cần bó bột hoặc nẹp để chữa lành và hỗ trợ di chuyển bằng nạng, gậy…

Tổng kết

Điều trị đau đầu gối hoàn toàn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Những nguyên nhân kể trên chỉ mang tính chất tham khảo cho người bệnh. Bệnh nhân tuyệt đối không được tự ý chẩn đoán bệnh cho bản thân. Do đó, khi xuất hiện triệu chứng đau đầu gối, dù là nặng hay nhẹ, tốt nhất bạn nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác bệnh mắc phải và bắt đầu chương trình điều trị. 

Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc hay muốn được tư vấn thêm về bệnh đau khớp gối, xin vui lòng liên hệ tới tổng đài miễn cước 1800 234 558 để được các chuyên gia xương khớp giải đáp và đưa ra lời khuyên tốt nhất cho bạn.