Thoái hóa đốt sống cổ gây cho người bệnh cảm giác đau đớn và khó chịu. Việc không chủ động điều trị bệnh kịp thời sẽ khiến cho vùng cổ bị hạn chế khả năng vận động và gây ra nhiều vấn đề nguy hiểm khác. Bạn đã biết gì về thoái hóa đốt sống cổ, hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng và điều trị trong nội dung sau!
Hiểu về thoái hóa đốt sống cổ
Thoái hóa đốt sống cổ là một thuật ngữ chung cho sự hao mòn do tuổi tác ảnh hưởng đến các đĩa đệm cột sống ở cổ của bạn. Khi các đĩa đệm mất nước và co lại, các dấu hiệu của viêm xương khớp phát triển, bao gồm cả hình chiếu xương dọc theo các cạnh của xương (cựa xương).
Thoái hóa đốt sống cổ rất phổ biến và nặng dần theo tuổi tác. Hơn 85% người trên 60 tuổi bị thoái hóa đốt sống cổ.
Hầu hết mọi người không gặp phải triệu chứng nào từ những vấn đề này. Khi các triệu chứng xảy ra, các phương pháp điều trị không phẫu thuật thường có hiệu quả.
Triệu chứng điển hình của thoái hóa đốt sống cổ
Đối với hầu hết mọi người, thoái hóa đốt sống cổ không gây ra triệu chứng. Tuy nhiên có một số triệu chứng nổi bật như:
- Đau hoặc cứng cổ. Đây có thể là triệu chứng chính. Cơn đau có thể trở nên tồi tệ hơn khi cử động cổ.
- Xuất hiện cơn đau dai dẳng ở cổ.
- Co thắt cơ bắp.
- Khi cổ chuyển động phát tiếng lách cách, lộp cộp.
- Chóng mặt.
- Nhức đầu.
Đôi khi, thoái hóa đốt sống cổ dẫn đến thu hẹp không gian cần thiết của tủy sống và các rễ thần kinh đi qua cột sống đến phần còn lại của cơ thể. Nếu tủy sống hoặc rễ thần kinh bị chèn ép sẽ gặp các dấu hiệu sau:
- Ngứa ran, tê và yếu ở cánh tay, bàn tay, chân hoặc bàn chân.
- Thiếu phối hợp và đi lại khó khăn
- Mất kiểm soát bàng quang hoặc ruột
Nguyên nhân nào gây ra bệnh thoái hóa đốt sống cổ?
Khi lớn tuổi, cột sống trải qua những thay đổi do hàng chục năm hao mòn bình thường. Bắt đầu từ tuổi trung niên, các đĩa đệm giữa các đốt sống bắt đầu thay đổi. Những thay đổi này có thể bao gồm:
Thoái hóa
Các đĩa đệm cột sống ở cổ bị mòn dần (thoái hóa). Theo thời gian, các đĩa trở nên mỏng hơn và các mô mềm có độ đàn hồi kém hơn.
Thoát vị
Sự lão hóa bình thường khiến một phần đĩa đệm cột sống bị rách hoặc nứt. Đây được gọi là thoát vị đĩa đệm. Thoát vị khiến đĩa đệm phình ra, chèn ép vào mô lân cận hoặc dây thần kinh cột sống gây ra cảm giác đau, ngứa ran hoặc tê.
Viêm xương khớp
Thoái hóa khớp là một tình trạng tiến triển (liên tục) khiến sụn trong khớp bị thoái hóa (mòn dần theo thời gian). Khi bị thoái hóa khớp, sụn thoái hóa nhanh hơn so với quá trình lão hóa bình thường.
Gai xương
Khi sụn ở các khớp của đốt sống trong cột sống bắt đầu thoái hóa và mô xương cọ xát trực tiếp với mô xương khác, xương phát triển bất thường dọc theo các cạnh của đốt sống. Những sự phát triển này (được gọi là tế bào xương hoặc gai xương) thường gặp khi lớn tuổi. Thông thường, chúng không gây ra triệu chứng.
5 yếu tố nguy cơ gây thoái hóa đốt sống cổ
Các yếu tố nguy cơ của thoái hóa đốt sống cổ bao gồm:
- Tuổi tác: Thoái hóa đốt sống cổ là một phần bình thường của quá trình lão hóa.
- Nghề nghiệp: Những công việc liên quan đến cử động cổ lặp đi lặp lại, định vị khó khăn hoặc làm nhiều việc trên đầu sẽ khiến cổ thêm căng thẳng.
- Các vết thương ở cổ: Các chấn thương cổ trước đây xuất hiện sẽ làm tăng nguy cơ thoái hóa đốt sống cổ.
- Yếu tố di truyền: Có một hoặc nhiều thành viên trong gia đình mắc thoái hóa đốt sống cổ thì nguy cơ sẽ mắc cao hơn.
- Hút thuốc lá: Hút thuốc có liên quan đến việc tăng đau cổ.
Các biến chứng của bệnh thoái hóa đốt sống cổ
Khi không điều trị kịp thời bệnh thoái hóa đốt sống cổ sẽ dẫn đến biến chứng nguy hiểm: Nếu tủy sống hoặc rễ thần kinh bị chèn ép nghiêm trọng do thoái hóa đốt sống cổ, tổn thương có thể vĩnh viễn cho người bệnh.
Phân biệt thoái hóa đốt sống cổ, viêm cột sống dính khớp, thoái hóa đốt sống lưng
Thoái hóa đốt sống cổ
Đây là hiện tượng thoái hóa – hoặc gãy – cột sống và các đĩa đệm ở cổ. Là một thuật ngữ chung cho tình trạng xảy ra ở vùng cổ. Đây là tình trạng viêm khớp của các khớp (khoảng trống) giữa các đốt sống ở cổ.
Viêm cột sống dính khớp
Bệnh là tình trạng viêm của một hoặc nhiều đốt sống, là một loại viêm khớp ở cột sống. Viêm cột sống dính khớp có thể dẫn đến việc các đốt sống hợp nhất với nhau.
Thoái hóa đốt sống lưng
Bệnh là thường do chấn thương, chấn thương hoặc sử dụng quá mức (ví dụ: vận động viên cử tạ, người chơi quần vợt). Thoái hóa đốt sống thường xảy ra ở lưng dưới.
Phương pháp chẩn đoán thoái hóa đốt sống cổ
Đầu tiên là xác định nguyên nhân gây đau cổ hoặc các triệu chứng khác của người bệnh.
Các triệu chứng của người bệnh sẽ giúp chẩn đoán bệnh. Trong khi khám sức khỏe, bác sĩ sẽ kiểm tra:
- Tính linh hoạt của cổ.
- Sức mạnh cơ bắp và phản xạ ở bàn tay, cánh tay hoặc chân của bạn.
- Phản xạ.
- Dáng đi (cách bạn đi bộ).
- Cổ và vai, tìm kiếm các điểm kích hoạt (một vết sưng hoặc nút nhỏ trong cơ cổ hoặc vai có thể là nguồn gốc của cơn đau và sự nhạy cảm của bạn).
Xét nghiệm chẩn đoán thoái hóa khớp
Chụp X-quang cho thấy các xương ở cổ của bạn, sự liên kết của chúng, sự mất xương và các mỏm xương (nếu có). Không phải tất cả các thay đổi về xương đều gây ra các triệu chứng. Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể sử dụng tia X làm điểm khởi đầu. Chụp X-quang hoặc các xét nghiệm khác cũng có thể giúp loại trừ các nguyên nhân khác khiến bạn khó chịu, chẳng hạn như khối u cột sống .
Chụp cắt lớp vi tính (CT scan) s cung cấp chi tiết hơn X-quang. Quá trình quét này có thể giúp quan sát rõ hơn ống sống và các mỏm xương.
Hình ảnh MRI cho thấy các chi tiết của các mô mềm như sụn, rễ thần kinh, cơ, tủy sống và đĩa đệm. Xét nghiệm này có thể cho thấy sự chèn ép cột sống hoặc đĩa đệm thoát vị rõ ràng hơn so với chụp X-quang. Điện cơ Chụp MRI có thể giúp xác định nguồn gốc và vị trí của cơn đau.
Các xét nghiệm khác có thể bao gồm tủy đồ (loại chụp CT) hoặc điện cơ (kiểm tra chức năng thần kinh). Những xét nghiệm này cung cấp thêm thông tin chi tiết về việc thoái hóa đốt sống cổ có thể ảnh hưởng đến thần kinh của bạn như thế nào.
Điều trị bệnh thoái hóa đốt sống cổ
Điều trị thoái hóa đốt sống cổ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các dấu hiệu và triệu chứng của bạn. Mục tiêu của điều trị là giảm đau, giúp bạn duy trì các hoạt động thường ngày càng nhiều càng tốt, và ngăn ngừa tổn thương vĩnh viễn cho tủy sống và dây thần kinh.
Thuốc điều trị
Nếu thuốc giảm đau không kê đơn không đủ, bác sĩ có thể kê đơn:
Thuốc chống viêm không steroid. Mặc dù một số loại NSAID có sẵn không cần kê đơn, bạn có thể cần các loại thuốc cường độ cao được kê đơn để giảm đau và viêm liên quan đến thoái hóa đốt sống cổ.
Thuốc corticoid. Một đợt uống prednisone ngắn có thể giúp giảm đau. Nếu cơn đau của bạn nghiêm trọng, tiêm steroid có thể hữu ích.
Thuốc giãn cơ. Một số loại thuốc, chẳng hạn như cyclobenzaprine, có thể giúp giảm co thắt cơ ở cổ.
Thuốc chống động kinh. Một số loại thuốc trị động kinh, chẳng hạn như gabapentin (Neurontin, Horizant) và pregabalin (Lyrica), có thể làm giảm cơn đau của các dây thần kinh bị tổn thương.
Thuốc chống trầm cảm. Một số loại thuốc chống trầm cảm đã được phát hiện để giúp giảm đau cổ do thoái hóa đốt sống cổ.
Trị liệu
Chuyên gia vật lý trị liệu có thể dạy bạn các bài tập giúp kéo căng và tăng cường các cơ ở cổ và vai. Một số người bị thoái hóa đốt sống cổ được hưởng lợi từ việc sử dụng lực kéo, có thể giúp cung cấp nhiều không gian hơn trong cột sống nếu các rễ thần kinh đang bị chèn ép.
Phẫu thuật
Nếu điều trị bảo tồn không thành công hoặc nếu các dấu hiệu và triệu chứng thần kinh của bạn – chẳng hạn như yếu ở tay hoặc chân – xấu đi, bạn có thể cần phẫu thuật để tạo thêm chỗ cho tủy sống và rễ thần kinh.
Phẫu thuật có thể bao gồm:
- Loại bỏ đĩa đệm thoát vị hoặc các gai xương
- Cắt bỏ một phần đốt sống
- Hợp nhất một đoạn của cổ bằng cách ghép xương và phần cứng
Cách khắc phục bệnh thoái hóa đốt sống cổ tại nhà
Thoái hóa đốt sống cổ nhẹ có thể cải thiện bằng các biện pháp:
Tập thể dục
Duy trì hoạt động sẽ giúp tăng tốc độ phục hồi, ngay cả khi bạn phải tạm thời sửa đổi một số bài tập của mình vì đau cổ. Những người đi bộ hàng ngày ít bị đau cổ và thắt lưng hơn.
Thuốc giảm đau không kê đơn
Ibuprofen (Advil, Motrin IB…), naproxen sodium (Aleve) hoặc acetaminophen (Tylenol…) thường đủ để kiểm soát cơn đau do thoái hóa đốt sống cổ.
Chườm nóng hoặc chườm đá lên cổ
Có thể giúp giảm bớt những cơn đau cổ.
Nẹp cổ mềm
Nẹp cho phép cơ cổ của bạn được nghỉ ngơi. Tuy nhiên, chỉ nên đeo nẹp cổ trong thời gian ngắn vì cuối cùng có thể làm yếu cơ cổ.