Bật mí 10 điều quan trọng nhất trong viêm khớp gối

Viêm khớp gối có triệu chứng sớm là tình trạng đau nhức kèm cứng khớp mỗi sáng thức dậy hoặc khi thời tiết thay đổi. Tuy nhiên nhiều người chủ quan không điều trị dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là 10 điều quan trọng trong viêm khớp gối!

Hiểu đúng về bệnh Viêm khớp gối

Viêm khớp là tình trạng viêm một hoặc nhiều khớp, dẫn đến tình trạng đau, sưng và cứng khớp. Bất kỳ khớp nào trên cơ thể cũng có thể bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này, nhưng thường gặp ở khớp đầu gối.

Viêm khớp gối khiến người bệnh khó thực hiện nhiều hoạt động hàng ngày, chẳng hạn như đi bộ hoặc leo cầu thang,… làm ảnh hưởng đến công việc và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Các loại viêm khớp phổ biến nhất là viêm xương khớp và viêm khớp dạng thấp, nhưng có hơn 100 dạng khác nhau. Trong khi viêm khớp chủ yếu là bệnh ở người lớn, một số dạng ảnh hưởng đến trẻ em.

Mặc dù không có cách chữa khỏi bệnh viêm khớp, nhưng có nhiều lựa chọn điều trị để giúp kiểm soát cơn đau và giữ cho mọi người hoạt động.

Triệu chứng điển hình của bệnh viêm khớp gối

Khi bị viêm khớp gối, cơn đau thường phát triển dần dần theo thời gian, mặc dù cũng có thể khởi phát đột ngột. Ngoài ra còn có các triệu chứng khác:

• Khớp có thể bị cứng và sưng lên, gây khó khăn cho việc gập và duỗi đầu gối.
• Đau và sưng có thể nặng hơn khi hoạt động mạnh
• Cứng khớp gối, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc khi bạn đã ngồi một lúc
• Giảm khả năng vận động của đầu gối, gây khó khăn khi ra vào ghế hoặc ô tô, đi cầu thang hoặc đi bộ
• Các mảnh sụn và mô khác lỏng lẻo có thể cản trở chuyển động trơn tru của khớp. Khớp phát ra tiếng lục cục khi cử động.
• Đau có thể gây ra cảm giác yếu hoặc vênh ở đầu gối.
• Nhiều người bị viêm khớp ghi nhận tình trạng đau khớp tăng lên khi thời tiết thay đổi.

Nguyên nhân gây viêm khớp gối

Nguyên nhân phổ biến nhất của viêm khớp gối là do tuổi tác. Tuy nhiên, một số yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp đáng kể ở độ tuổi sớm hơn.

• Tuổi tác: Càng lớn tuổi thì khả năng làm lạnh sụn khớp sẽ giảm đi.
• Cân nặng: Khi trọng lượng cơ thể càng tăng thì càng gây áp lực lên tất cả các khớp, đặc biệt là đầu gối.
• Tính di truyền: Cha mẹ hoặc anh chị em ruột mắc viêm xương khớp.
• Giới tính: Phụ nữ từ 55 tuổi trở lên có nhiều khả năng bị viêm khớp gối hơn nam giới.
• Hội chứng RSI: Những người có công việc thường xuyên gây căng thẳng cho khớp, chẳng hạn như quỳ gối, ngồi xổm hoặc nâng vật nặng (25kg trở lên), có nhiều khả năng bị viêm khớp gối do áp lực liên tục lên khớp. .
• Vận động viên: Các vận động viên tham gia chơi bóng đá, quần vợt hoặc chạy đường dài có thể có nguy cơ cao bị viêm khớp gối. Điều đó có nghĩa là các vận động viên nên đề phòng để tránh chấn thương.
• Bệnh khác: Những người bị viêm khớp dạng thấp, người bị một số rối loạn chuyển hóa , chẳng hạn như thừa sắt hoặc dư thừa hormone tăng trưởng cũng có nguy cơ cao bị viêm xương khớp.

4 giai đoạn của viêm khớp gối

Viêm khớp gối thường tiến triển trong vài năm. Để phân loại từng giai đoạn của viêm khớp gối thường sử dụng Phân loại Kellgren-Lawrence (KL) được xuất bản trong1957
Các giai đoạn dưới đây tuân theo phân loại KL, dựa trên một loạt hình ảnh X-quang của viêm khớp gối.

Giai đoạn 1: Sớm

Chụp X-quang có thể không tiết lộ bất kỳ tổn thương nào, nhưng sự phát triển tế bào xương có thể là một dấu hiệu ban đầu của viêm khớp.

Những thay đổi khác trong khớp ở giai đoạn này có thể bao gồm tổn thương nhẹ ở sụn và thu hẹp không gian giữa các xương trong khớp.

Ở giai đoạn này, người bệnh chưa cảm thấy khó chịu hoặc đau đớn. Khi chụp X-quang, khớp thấy khỏe mạnh. Những thay đổi về dáng đi cũng chưa xuất hiện.

Giai đoạn 2: Nhẹ

Lúc này, chụp X-quang có thể thấy không gian trong khớp bị thu hẹp, xuất hiện gai xương .

Người bệnh bắt đầu cảm nhận thấy cứng và đau khớp, đặc biệt là sau khi nghỉ ngơi một lúc.

Giai đoạn 3: Trung bình

Ở giai đoạn này, chụp X-quang sẽ cho thấy:

• Không gian khớp thu hẹp rõ ràng
• Sụn khớp bị bào mòn
• Xuất hiện gai xương

Bệnh nhân có thể nhận thấy:

• Đau và khó chịu trong các hoạt động hàng ngày, chẳng hạn như chạy, đi bộ, quỳ và cúi người
• Sưng tấy và tích tụ chất lỏng xung quanh khớp do viêm bao hoạt dịch
• Khi viêm khớp tiến triển, sụn sẽ tiếp tục bị bào mòn. Xương sẽ phản ứng bằng cách dày lên và hình thành các gai xương.

Giai đoạn 4: Nghiêm trọng

Ở giai đoạn này, chụp X-quang sẽ cho thấy:

• Không gian khớp bị thu hẹp nghiêm trọng, do đó các xương gặp nhau và cọ xát với nhau
• Tổn thương rõ ràng đối với sụn, bị ăn mòn gần như hoàn toàn.

Mọi người có thể gặp:

• Cứng khớp
• Viêm liên tục
• Xuất hiện chất lỏng xung quanh khớp
• Có gai xương
• Các khớp ma sát nhiều hơn
• Đau và khó chịu đáng kể ngay cả khi cử động đơn giản

Ở giai đoạn này, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật.

Làm thế nào để chẩn đoán bệnh viêm khớp gối?

Đánh giá tiền sử và triệu chứng

Bác sĩ sẽ thăm hỏi về tiền sử gia đình có người mắc bệnh viêm khớp hay không?

Tiếp đến là các triệu chứng: Đau đầu gối xuất hiện khi nào? Cứng khớp có xảy ra không? Điều gì khiến cho cơn đau tốt hơn hoặc tồi tệ hơn; và các triệu chứng ảnh hưởng đến lối sống như thế nào

Các triệu chứng được báo cáo của bệnh nhân rất quan trọng để chẩn đoán và điều trị.

Khám sức khỏe

Bác sĩ sẽ kiểm tra thực tế đầu gối của bệnh nhân, ghi nhận bất kỳ dấu hiệu nào của sưng, điểm đau, độ cứng và phạm vi chuyển động. Bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân làm một số công việc thể chất, chẳng hạn như ngồi xổm hoặc đi ngang qua phòng để quan sát dáng đi của bệnh nhân. Ngoài ra sẽ làm thêm các chẩn đoán cận lâm sàng:

• Chụp X-quang: Để nhận thấy tổn thương xương và sụn cũng như sự hiện diện của các gai xương
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Sẽ được chỉ định khi chụp X-quang không cho biết lý do rõ ràng gây đau khớp hoặc khi chụp X-quang cho thấy các loại mô khớp khác có thể bị tổn thương.
• Các bác sĩ có thể sử dụng xét nghiệm máu để loại trừ các tình trạng khác có thể gây ra cơn đau, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, một loại viêm khớp khác do rối loạn hệ thống miễn dịch.

Biến chứng nguy hiểm của viêm khớp gối

Viêm khớp gối gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng vận động của người bệnh. Thời gian đầu bị bệnh nếu không được phát hiện sớm hay có cách điều trị không phù hợp thì lâu dần bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn 3 và 4, trở nên nguy hiểm hơn với các biến chứng như:

• Teo cơ, biến dạng khớp hay dính khớp.
• Chức năng vận động suy giảm dần.
• Thấp khớp cấp, gây tổn thương van tim và dẫn đến các bệnh về tim mạch.
• Tàn phế, bại liệt.

Phương pháp điều trị cho từng giai đoạn viêm khớp gối

Các lựa chọn điều trị tùy thuộc vào giai đoạn viêm khớp và tình trạng tiến triển nhanh như thế nào.

Giai đoạn 1

Mọi triệu chứng thường nhẹ nên thường giảm cơn đau bằng các thuốc acetaminophens hoặc các loại thuốc không kê đơn (OTC) khác. Bác sĩ có thể đề nghị các bài tập cụ thể để giúp khớp khỏe và tăng khả năng vận động cho khớp.

Giai đoạn 2

Điều trị có thể bao gồm:

• Sử dụng thuốc giảm đau
• Tham gia các buổi trị liệu vật lý để tăng tính linh hoạt cho khớp
• Dùng nẹp đầu gối để giảm áp lực lên bề mặt khớp.
• Mang giày chèn để giảm căng thẳng cho đầu gối
• Ở giai đoạn này, có thể cần phải thích nghi hoặc thay đổi các hoạt động hàng ngày để tránh bị đau.

Giai đoạn 3

Điều trị có thể bao gồm:

• Dùng thuốc giảm đau không kê đơn, chẳng hạn như acetaminophen
• Dùng thuốc giảm đau theo toa, chẳng hạn như oxycodone và codeine
• Tiêm corticosteroid

Giai đoạn 4

Ở giai đoạn này, sụn đã giảm đi đáng kể hoặc bị mòn hoàn toàn.

Người bệnh có thể tiếp tục sử dụng thuốc giảm đau. Dùng gậy, khung tập đi hoặc nẹp để có thể di chuyển.

Bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để thay thế hoặc sắp xếp lại khớp.

Chi tiết về các phương pháp điều trị viêm khớp gối

Thuốc

Thuốc điều trị viêm khớp gối có thể bao gồm thuốc chống viêm và thuốc giảm đau.

Để điều trị viêm khớp gối do RA, corticosteroid hoặc thuốc chống thấp khớp điều chỉnh bệnh (DMARD) có thể được kê đơn để kiểm soát tình trạng viêm:

Thuốc chống viêm : Một số thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có bán không cần kê đơn (OTC), chẳng hạn như Advil (ibuprofen) và Aleve ( naproxen ). Nếu bác sĩ cho rằng bạn cần NSAID mạnh hơn, bạn có thể được kê đơn thuốc ức chế chọn lọc COX-2 như Celebrex (celecoxib).

Thuốc giảm đau khác: Một loại thuốc không kê đơn khác, Tylenol (acetaminophen) có thể được sử dụng để giảm đau, nhưng không giúp giảm viêm.

Tiêm đầu gối : Tiêm corticosteroid có thể nhanh chóng giảm viêm và đau. Các loại thuốc tiêm khác bao gồm chất bôi trơn. Những chất tiêm này chứa các chất giống như gel có thể thúc đẩy bôi trơn và đệm, tương tự như chất lỏng hoạt dịch ở các khớp khỏe mạnh.
DMARDs: DMARD giúp duy trì sức khỏe khớp bằng cách ngăn chặn tình trạng viêm dẫn đến phá vỡ mô.

Phẫu thuật

Phẫu thuật thường là phương pháp điều trị cuối cùng cho bệnh viêm khớp gối. Có nhiều loại thủ tục khác nhau. Một số sửa chữa và bảo tồn xương trong khi những người khác thay thế hoàn toàn khớp gối. Các loại phẫu thuật đầu gối bao gồm:

Nội soi khớp gối

Nội soi khớp gối là phương pháp xâm lấn tối thiểu và bao gồm điều trị phẫu thuật bằng cách sử dụng ống soi khớp (một thiết bị quang học có camera siêu nhỏ) đưa vào khớp thông qua một vết rạch nhỏ. Các vết rạch bổ sung được thực hiện, nếu cần.

Quy trình bắt đầu với việc chẩn đoán vấn đề, chẳng hạn như xương bánh chè bị lệch hoặc rách sụn chêm. Khi bác sĩ phẫu thuật đã chẩn đoán, họ sẽ sửa chữa các cấu trúc bằng các công cụ nhỏ được thiết kế để nắm, cạo, cắt, sửa chữa và khâu neo.

Cắt xương đầu gối

Phẫu thuật cắt xương đầu gối bao gồm việc cắt bỏ một sụn chêm từ xương ống chân hoặc xương đùi để thiết kế lại đầu gối và giảm tải áp lực từ phần bị tổn thương của khớp. Các bác sĩ khuyên người bệnh nên thực hiện thủ thuật này để điều chỉnh sự thẳng hàng của đầu gối bị cong.

Phẫu thuật thay thế đầu gối

Phẫu thuật thay khớp gối là một trong những phương pháp phẫu thuật chỉnh hình được thực hiện phổ biến nhất.

Với phương pháp thay toàn bộ khớp gối, sụn bị hư hỏng sẽ được lấy ra khỏi toàn bộ khớp gối và cấy ghép bằng kim loại hoặc nhựa vào.

Bằng cách này, xương của khớp gối được trơn tru để có thể uốn cong thoải mái mà không bị đau.

Thay một phần đầu gối bao gồm việc thay thế chỉ một phần của đầu gối.

Cách kiểm soát bệnh viêm khớp gối

Giảm cân (nếu bạn thừa cân)

Giảm cân có xu hướng làm giảm mức độ nghiêm trọng của cơn đau liên quan đến viêm khớp gối.

Bảo vệ khớp

Điều chỉnh các hoạt động để tránh gây căng thẳng cho khớp của bạn. Bạn cần đảm bảo di chuyển xung quanh và không ngồi trong thời gian dài. Sử dụng thiết bị hỗ trợ di chuyển khi cần thiết. Mang giày thoải mái, ăn thức ăn giúp xương chắc khỏe và sử dụng nẹp đầu gối để hỗ trợ.

Tập thể dục

Hoạt động thường xuyên có thể giúp bạn kiểm soát bệnh viêm khớp gối. Tập thể dục có thể cải thiện sức mạnh của cơ chân để chúng có thể hỗ trợ tốt hơn cho đầu gối của bạn. Đi bộ là hoạt động thể chất tuyệt vời, nhưng nếu quá đau, hãy thử các bài tập dưới nước trong bể bơi.

Vật lý trị liệu

Tăng cường các cơ xung quanh khớp gối có thể giúp giảm gánh nặng cho đầu gối. Ngăn ngừa teo cơ là một phần quan trọng để duy trì chức năng sử dụng của đầu gối.

Liệu pháp nóng và lạnh

Chườm nóng và chườm lạnh xen kẽ có thể giúp giảm đau và viêm ở (các) đầu gối bị ảnh hưởng.